...voor een boek
...pour un livre
à suivre !
wordt vervolgd!
donderdag 3 december 2020
woensdag 25 november 2020
Gisteren brak de tak af...
Gisteren brak de tak af
en de man met zijn hond.
Hier, la branche est tombée
et l'homme et son chien
L'homme et son chien
30 mm x 25 mm
2020
Gisteren brak
de tak af.
2020
L'oeuvre sur la danse à deux en bleu
Une oeuvre pour la boutique du Musée de Fauquemont
Een werk voor de museumwinkel van Museum Valkenburg
L'oeuvre sur la danse à deux en bleu
2020
onbehandeld grenenhout, zinksoldeerwerk, licht uit blauwe en witte lampen, bedrading, papier, blauw kleurpotlood en blauwe schellak-inkt.
Veel kunstwerken zijn autonoom. Ze bouwen dan uit zichzelf een band op met de beschouwer. Maar er zijn ook kunstwerken die deel uitmaken van hun omgeving. Die zich niet ervan onderscheiden, maar er in zekere mate in opgaan. Niet alleen door hun kleur of verschijningsvorm, maar ook door hun verhaal. Andere factoren dan alleen de gedachten en de inspiratie van de kunstenaar spelen dan een rol in hun verschijningsvormen. Alle toegepaste kunst valt in dit kader. Maar ook boekillustraties, architectuur, landschapskunst of kunst die als een spreekwoordelijk vernis over zijn omgeving is aangebracht, zoals scenografische kunstwerken of projecties.
In Museum Valkenburg is in november stilletjes een kunstwerk verschenen dat een heel sterke relatie met zijn omgeving heeft. Het is er zelfs speciaal voor bedacht. Zonder die omgeving zou het nauwelijks kunnen bestaan, zou het voor een groot deel zijn betekenis verliezen. L'oeuvre sur la danse à deux en bleu werpt zijn licht op de bezoeker van de uitnodigende winkel van Museum Valkenburg. Het werk verdiept en illustreert de intieme laagdrempeligheid van deze plek, waar de bezoeker een welkom onthaal vindt aan de grote tafel.
L'oeuvre sur la danse à deux en bleu heeft misschien wel iets weg van een kroonluchter. Maar dan zonder het woorddeel kroon, want het is een minimalistisch werk waarin pure en weinig zeldzame materialen als onbehandeld hout, zink, papier, kleurpotlood, blauwe inkt en simpele lampen de hoofdrol spelen. Een hoofdrol die is weggelegd voor de werkende, actieve mens die onder L'oeuvre sur la danse à deux en bleu letterlijk en figuurlijk op verhaal kan komen. La danse à deux en bleu: letterlijk vertaald staat er Het kunstwerk over de dans met twee in blauw. Maar de titel is niet voor niets in het Frans, de taal waarin ik vaak denk en meestal werk. Woordspelingen en poëtische tekstfragmenten zijn vaak onvertaalbaar, leveren verwarring op. Dat is met de titel L'oeuvre sur la danse à deux en bleu niet anders. Toch is het niet moeilijk om hem te verhelderen:
Le bleu - zo noem je in het Frans de werkkleding van een timmerman, een automonteur, een loodgieter of een andere beoefenaar van een praktisch beroep dat letterlijk vlekken op je kleren kan veroorzaken. Où est mon bleu? - Waar is m'n werkkloffie?
À deux, met twee. Een intiemer, kleiner gezelschap bestaat er niet. Of toch? Twee mensen, dat kan ook één persoon zijn en zijn schaduw, veroorzaakt door het licht.
La danse, de dans. Niet een perfect georkestreerd ballet, maar simpelweg met zijn tweetjes samenkomen op een levensvreugdevol moment.
L'oeuvre, het kunstwerk. Bewust begint de titel met dit woord. Het geeft het illustratieve, dienstbare karakter van dit werk aan, een werk dat in dienst van zijn verhaal staat, dat er onlosmakelijk mee verbonden is.
Een kunstwerk als L'oeuvre sur la danse à deux en bleu laat zich, evenmin als enig ander kunstwerk, tot in details verklaren. Logisch, want dan zou het geen kunstwerk meer zijn. Kunst is onlosmakelijk verbonden met het menselijk bestaan. Zonder het besef dat er meer schuilgaat in de wereld om ons heen dan de zichtbare en tastbare feitelijke werkelijkheid, zou er helemaal geen kunst kunnen bestaan. Kunst en, in bredere zin, cultuur, is de levenslaag die ons onderscheidt van de dierenwereld.
woensdag 28 oktober 2020
Le bestiaire sculpté...
...en miniature. Le nombre de sculptures en tilleul, qui font partie du projet l'Ermite éphémère, dans la superbe chapelle de l'Ermitage St Jean à Gennes-Val de Loire, pousse peu à peu...
l'ancien ermitage St Jean : un lieu de rêve
Le ver-serpent qui s'occupe avec la jointure
Le phénix qui fait renaître le puits à sec
L'oiseau de paradis qui départ du fond des fresques
La licorne qui garde le trou
Le griffon qui surveille les sculpteurs
Le dragon dans le vide qu'il a créé
Le centaure qui joue la corne de réveil
L'antipode qui monte du fond du sol
maandag 12 oktober 2020
zaterdag 19 september 2020
Les bestioles du bestiaire médiéval
Je réalise en ce moment une série de sculptures en petit format. Leur largeur ne dépasse jamais le 4 centimètres et les détails se découvrent à l'aide de vos lunettes de lecture... Il s'agit d'une série d'illustrations en forme de sculptures sur le phénomène du bestiaire du moyen-âge. A l'époque, les bêtes comme le dragon, la licorne ou le centaure étaient une réalité pour l'homme.
L'oiseau de paradis, le phénix, le ver-serpent et beaucoup d'autres peuplent les oeuvres plus abstraites que j'ai crée en 2018 et 2019 dans la chapelle de l'Ermitage Saint Jean à Chênehutte (Gennes-Val de Loire, 49). Les nouvelles sculptures donnent vie à l'ambiance, sans la détruire.
L'ermitage St Jean est ouvert pendant les Journées du Patrimoine 2020 (le samedi 19 septembre de 14h à 18h, le dimanche 20 septembre de 10h à 12h et de 14h à 18h) et, à partir d'octobre 2020, chaque dernier dimanche du mois de 13h à 19h. Et sur rendez-vous bien sûr! Infos: paultieman@gmail.com ou 06 95 22 82 82.
zaterdag 30 mei 2020
un grand bonjour à tous!
Après une vie ermétique de trois mois, les premières oeuvres du deuxième volet de mon exposition
l'Ermite éphémère
peuvent se présenter. Ce projet artistique/architectural est installé dans la chapelle romane de l'ancien ermitage St Jean.
Ce lieu de rêve se situe dans le hameau de St Jean, entre les villages de Chênehutte et de Trèves, sur la D751 entre Saumur et Gennes.
Soyez le bienvenue...
...pour découvrir les premières oeuvres du nouveau bestiaire miniaturisé. Un bestiaire de sculptures de très petite taille, qui fera vivre les oeuvres que j'ai déjà installé dans la chapelle en 2018 et 2019. Le phénix et les autres vous attendent avec beaucoup d'impatience...
... samedi 30 mai, de 16h à 18h,
dimanche 31 mai, de 14h à 18h.
ou simplement sur rendez-vous par 06 95 22 82 82
dimanche 31 mai, de 14h à 18h.
ou simplement sur rendez-vous par 06 95 22 82 82
A partir du mois de juin, le rythme des horaires sera comme avant le Grand Confinement :
chaque dernier week-end du mois,
le samedi et le dimanche donc,
de 14h à 18h
et, sur rendez-vous.
vrijdag 10 april 2020
Les dessins endormiréveilliques
Het is Grote Virussale Crisis
C'est la Grande Crise Virussique
Last van verveling?
Vous vous ennuyez ?
Dan probeer ik daar wat aan doen
Je pense que j'ai trouvé une bonne solution
Wat
dan wel?
Quoi ?
Nou, heel simpel
C'est très simple
In
mijn laptopje zitten honderden kleine tekeningetjes
Dans mon
ordi portable il y a des centaines de petits dessins
Meestal
gescand voor een tentoonstelling
Souvent, ils sont scannés pour
une exposition
Daarna zijn ze in slaap gevallen
Et après,
ils ont endormi
Maar nu worden ze wakker
Mais, ils vont se
réveiller
Eén voor één
Un par un
Zijn ze te zien in deze internettige tentoonstelling
Vous pouvez les voir dans une exposition intenettique
woensdag 4 maart 2020
De Boom
Het was in een oogwenk gebeurd. Een kettingzaag maakte een einde aan de lindeboom. De takken werden op een hoop gegooid en in brand gestoken. De stam werd in stukken gezaagd. Achteloos werden die in de laadbak van een vrachtwagen gegooid. De stronk bleef achter. Zonder de egel. Die was gevlucht, maar zonder te weten waarheen.
De zinnen hierboven komen uit een kort verhaal. De Boom heet het eenvoudigweg. Ik heb het geschreven op uitnodiging van Hanneke Koene. Nog niet zo lang geleden had ze haar jeugdboekwinkel De Boekenwurm in Maastricht. Dat was een plek vol verhalen. De winkel is er niet meer, maar de verhalen des te meer. In Noorbeek, waar De Boekenwurm een opvolger heeft gevonden in het Thuis voor Verhalen. Het Thuis vraagt elk jaar een kunstenaar om iets te creëren rond het thema van de boom.
Dit jaar mag ik dat doen. Het is uiteraard een verhaal geworden. Een deel in de vorm van letters, woorden, zinnen en alinea's, een deel in de vorm van een reeks tekeningen op klein formaat. Tekeningen die geen wit papier vulden, maar die hun plaats vonden binnen de afdrukken van een gravure.
Het voert wat ver om uitgebreid elk detail van deze kleinfijne tentoonstelling te beschrijven. Dat moet ik ook helemaal niet willen natuurlijk. Maar wat ik wèl graag wil, is iedereen uitnodigen om De Boom te komen lezen en te bekijken. Het is een verhaal over ontworteling, herworteling en alle wortels die daar tussen groeien. Met in de anonieme hoofdrol mijn geboortedorp Heugem, tegenwoordig een wijk van Maastricht.
Het geschreven deel is te vinden als pdf (gemakkelijk zelf af te drukken) via deze link
Maar na het geschreven deel volgen de tekeningen. Een ervan is hierboven al te zien. En voor de andere? Kom maar kijken!
De Boom
van 8 maart tot en met (in elk geval) 1 juni 2020
vaste openingstijden zijn er niet. Bel even voordat je komt!
De Boom is vanwege de Grote Crisis alleen te bezoeken op afspraak. Dus, voordat je gaat kijken, éérst een tijdstip afspreken via telefoon 06 30 02 28 89.
Thuis voor Verhalen
Brigidastraat 8
Noorbeek
telefoon: 06 30 02 28 09 06
Noorbeek
telefoon: 06 30 02 28 09 06
woensdag 18 december 2019
Les échelles des êtres humains: het boek en zijn vertaling
Samen met het werk zelf, zag een heel mooi boekwerkje over Les échelles des êtres humains het licht. Ik mag zeggen dat het mooi is, want ik heb het niet vormgegeven. Christiaan Krabbe van studiocontxt heeft er iets héél bijzonders van gemaakt. En dat moet niet gemakkelijk zijn geweest, want ik heb een tekst geschreven die bewust rommelig en onregelmatig is. Soms poëtisch, soms verhalend, meestal allebei.
Het petit beau-livre is uitgegeven door Boekhandel Dominicanen in een beperkte oplage. Desondanks kost het maar een tientje.
In het colofon beloof ik te zorgen voor een vertaling van de Franse delen van de tekst. Voilà!
Omslag
De titel van werk en boek is moeilijk te vertalen in het Nederlands. Het woordspel Les échelles des êtres humains laat zich nog het beste uitdrukken als De laddertjes van het menselijk bestaan. Een letterlijke vertaling is zó tenenkrommend dat ik die de lezer niet wil aandoen.
Limité,
pagina 4 en 5
De term limité laat zich in deze context vertalen als beperkt of begrensd.
Met een beau-livre wordt een salontafelboek aangeduid. Maar dan met wat meer inhoud. Een mooi fotoboek met een uitgebreide tekst is evengoed een beau-livre.
Je ne me trouve jamais limité par des limites, ofwel ik voel me nooit beperkt door de beperkingen.
Vergankelijkheid
pagina 9
Een oeuvre réversible is een reversibel werk, een ingreep die ook weer teruggedraaid kan worden.
C´est tout simple, n´est ce pas? Simpel toch, nietwaar?
Vlekken
pagina 11
Plus belle que la beauté est la ruine de la beauté. De titel van deze blogsite in het Nederlands: Mooier dan het schone is de ruïne van de schoonheid.
Trompe l'oeil
pagina 16 en 17
Een trompe l'oeil is gewoon Nederlands. Even verderop staat het vraagje C'est quoi, l'art? Wat is dat (eigenlijk), kunst?
Tufkrijt
pagina 21
C'est tout. Dat is alles.
Tuffeau betekent, zoals de tekst ook al aangeeft, tufkrijt; mergelsteen.
(...)
pagina 24
Quelques exemples exemplaires, ofwel een paar sprekende voorbeelden.
De rest van deze pagina in vertaling:
De schilder schildert
de tekenaar tekent
de musicus componeert
de fotograaf neemt (foto's)
de schrijver schrijft
net als de dichter
enzovoort
op een vel papier
op een stukje fijn perkament
op een dierenhuid die tot perkament is omgevormd
op een rijstkorrel
in de lucht
op film
op het scherm
met schaduwen
op doek
of paneel
op een hoekje van een oude krant
virtueel
op berkenschors
enzovoort
pagina 25
Er ontbreekt een stukje van de eerste zin in de Franse tekst. De gecorrigeerde versie en de vertaling daarvan:
La limitation de la liberté d'expression à cause de l'académisation de l'univers des arts visuels dans le monde occidental, a quasiment toujours obligé l'artiste de s'exprimer sur un support classique et dans une technique assez connue, comme la peinture à l'huile sur toile ou sur panneau de bois, le dessin sur papier, la calligraphie sur velin, une poème sur écorce ou ou une miniature sur une graine de riz. Mais il y a beaucoup plus de techniques. Il y a beaucoup plus de supports. Et, avec l'arrivée de la pluridiscipline dans les arts, il y en aura encore beaucoup qui attendent leur découverte.
De beperking van de vrijheid van uitingsvormen door de academisering van de Westerse kunstwereld heeft de kunstenaar bijna altijd noodzaakt om zich te uiten op een manier die de wereld kent, zoals olieverfschilderingen op doek of paneel, tekeningen op papier, kalligrafie op perkament, een gedicht op de schors van een boom, een miniatuur op een rijstkorrel. Maar er zijn veel meer technieken voorhanden. Een veel meer dragers. En, met het ontstaan van de pluriformiteit in de kunst, zullen er nog veel meer zijn die wachten op hun ontdekking.
Tekenen
pagina 27
environnement, zoals de tekst zelf al aangeeft: omgeving.
Je crée des fables, mais sans moral, ofwel ik creëer fabels, maar zonder moraal, zonder opvoedkundige betekenis.
pagina 28 en 29
De twee tekeningen, waarvan details op de dubbele pagina zichtbaar zijn, dragen de titel L'apporteur du soleil, De aandrager van de zon en Nettoyage d'un rayon solaire; Het schoonmaken van een zonnestraal.
Bouwen
pagina 31
Een sculpture composée is te omschrijven als een gelaagde sculptuur, die niet wordt uitgekapt, maar opgebouwd.
De structures miniaturistiques staan niet in een woordenboek. Het is een taalspeling. In het Nederlands zou je spreken van miniaturistische structuren.
L'oeuvre sur la note rayée; Het werk over de uitgewiste inscriptie
L'oeuvre sur l'entretemps de la pierre; Het werk over de tussentijd van steen
L'oeuvre sur le chapiteau sculpté; Het werk over het beeldhouwwerk van en kapiteel
Les échelles des êtres humains
pagina 32 en 33
De tekst lijkt me voldoende helder
pagina 34
Een point de départ heet in het Nederlands eenvoudigweg een vertrekpunt.
La suite; het vervolg
pagina 37
Een réalité; een werkelijkheid
Il faut éviter de se décaler trop de l'existant
Il faut l'enrichir
Doucement
Een te grote verwijdering van het bestaande moet je vermijden
Je moet hem verrijken
Zachtjes
dinsdag 17 december 2019
Les échelles des êtres humains
Sinds
14 december 2019 is het klaar. Een klein jaar eerder ontving ik de
eervolle opdracht om een nieuw, subtiel kunstwerk toe te voegen aan
de Dominicanenkerk in Maastricht. Precies 400 jaar na de voltooiing
van de gewelfschideringen, en zeven eeuwen na het aanbrengen van de
beroemde muurschildering over het leven van Thomas van Aquino. In
tegenstelling tot dat van mijn voorgangers, is mijn werk
humanistisch-werelds van karakter. Het heet Les échelles des
êtres humains. In het Frans,
omdat het woordspel niet te vertalen ìs. Een échelle, dat
betekent een ladder. Maar het is ook een schaalverhoudig. En êtres
humains wordt menselijke
wezens; dat klinkt wel heel
vreemd. Daarom laten we het
bij het elegante Les
échelles des êtres humains.
In
een van de gewelven reikt een
engel een ladder aan.
Die symboliseert het idee dat
het belangrijkste zich hoog
boven ons hoofd afspeelt in
een gotische kerk als de Dominicanenkerk.
Maar praktisch was die hoogte niet. Of toch? Toen de kerk rond 1880
werd gebruikt als bergplaats pasten de lange ladders van de brandweer
er rechtop in. Ze symboliseerden op prachtige wijze de overgang van
een hemelse naar een wereldse bestemming en vormen daarom een
belangrijke inspiratiebron.
Les
échelles des êtres humains is
grotendeels uitgevoerd in
sanguine, een zeldzaam
gesteente dat sterk rood afgeeft en waarmee je kunt tekenen. Beroemde
kunstenaars als Da Vinci en Rembrandt werkten er veel mee. Meestal
werd het gebruikt op papier. Maar er is ook altijd veel mee getekend
in de mergelgrotten. En in gemalen vorm werd sanguine in verf
gebruikt waarmee in Maastricht werden er veel mergelstenen gebouwen
mee geschilderd.
Les
échelles des êtres humains
wordt een drieluik. Als een verstilde beweging grijpen
de drie delen van het kunstwerk in elkaar. Het eerste deel bestaat
uit een fijne, houten structuur die een beetje doet denken aan
middeleeuwse bouwsteigers. Het tweede is het belangrijkste deel van
het kunstwerk: de tekening. Het derde deel van het drieluik is
weer een houten structuur, hoog in de hoek tussen gewelf en muur. Van
onderaf lijken het simpele stukjes hout, maar de goede kijker (met
verrekijker) ontdekt al snel dat het gedetailleerde structuren zijn
die de herinnering oproepen aan formelen,
de houten mallen die een gewelf in aanbouw ondersteunden.
Daarmee
eindigt het werk nog niet. Nòg hoger, in de gewelven zelf, zijn een
vijftal personages te ontdekken die nadenkend het werk beschouwen. En
helemaal onderaan, in het blindvenster links, is een zesde personage
te zien. Met een stukje sanguine is die kunstenaar bezig verder te
tekenen. Inderdaad, ik ben het zelf. Net als in de middeleeuwen
gebruikelijk was, heb ik mezelf op deze manier in een hoekje van mijn
werk opgenomen.
Les échelles des êtres humains bevindt zich hoog boven de kinderboekenafdeling in de vroegere Mariakapel in de rechter zijbeuk van de Dominicanenkerk. De gelijknamige boekhandel is elke dag open. Vergeet niet een verrekijker mee te nemen!
Abonneren op:
Posts (Atom)